پایگاه خبری تحلیلی سپهر فردا | با صدای زنگ مدرسه ناخودآگاه خاطرات تلخ و شیرین سال های دور مدرسه به سراغم آمد روزهایی که مرور سرگرمی ها، شیطنت‌های گاه و بیگاه آن، شور و حال وصف نشدنی برایم به همراه دارند روزهای خوش مدرسه، معلم های مهربان و گاه سختگیر، بگو بخند های دسته جمعی، دغدغه انتخاب دوست از همان ابتدای سال و استرس روزهای امتحان و کابوس دیر رسیدن به سر جلسه آزمون و روزهایی که از سر شوق برای دیدن دوستان لحظه شماری می کردیم.
آن روزها رفتن به مدرسه حال و هوای عجیبی داشت؛ میز و نیمکت هایی که مخزن اسرار تک تک دانش آموزان شده بودند با کوله باری از ناگفته هایی که هیچگاه بر زبان جاری نشدند هم حرف های زیادی برای گفتن داشتند به نحوی که ورق های سیاه شده دفتر کاهی هم به صدا در آمدند براستی آن روزهای تکرار ناشدنی با همه ی تلخی ها و شیرینی هایش، تا همیشه در ذهن ها و قلب های ما ماندگار هستند.
با شنیدن صدایی گرم و صمیمی، دست از ورق زدن خاطرات گذشته ام کشیدم و با همه ی وجود هم صحبت معلمی شدم که ۲۳ سال از عمر پر افتخارش را دلسوزانه صرف علم آموزی و خاطره سازی در ذهن های دانش آموزان پر شور و هیجانش ساخته است معلمی پر انرژی که بعد از گذشت سالیان دراز، هنوز هم نشاط روزهای آغاز فعالیتش را دارد.
نفیسه انارکی از آن دسته معلمان توانمندی است که با تلاش و بسیار و مشقت های فراوان به خوبی با روش های تدریس اصولی آشنا بوده و از طرفی همانند یک روانشناس کار آمد چگونگی انتقال مفاهیم به دانش آموزان را آموخته است و در بکار گیری روش های خاص انتقال مفاهیم باتوجه به میزان درک و دریافت هر دانش آموز از آن بهره می گیرد.
وقتی از این معلم توانمند درباره چگونگی ورود به این عرصه سوال کردم با زمزمه ی این بیت “گر مرد رهی غم مخور از دوری و دیری دانی که رسیدن هنر گام زمانه است” سخن خویش را آغاز کرد: در روزهای پایانی سال ۵۸ در خانواده ای دوستدار فرهنگ و هنر متولد شدم و بنا به خواست و سفارش پدرم به انتخاب حرفه ی معلمی با آموزش هنر خوشنویسی کار تدریس خود را در مدارس ابتدایی آغاز کرده و در ادامه با تدریس درس ریاضی در دبیرستان های غیر دولتی قم به صورت جدی پا به این عرصه گذاشتم.
ـ مطلع شدیم که شما فراتر از پژوهش و تحقیق به طور ویژه در آموزش ورود پیدا کردید در این باره توضیح دهید؟
به شخصه بر این باور هستم که باید بر کیفیت آموزش های دوره ابتدایی توجه خاص داشته باشیم چرا که تدریس یک بخش از آموزش هست و چگونگی انتقال مفاهیم بخش دیگر آن، توانمندی معلمانی که از هر دو بخش برخوردار باشند نوید دهنده ی پرورش دانش آموزانی است که با جان و دل درس را فرا می گیرند و آموزش های فرا گرفته را با تعهد در اختیار جامعه قرار می دهند.
بعد از گذشت ۲۲ سال خدمت عاشقانه تصمیم گرفتم در فنون تدریس آموزش ابتدایی از خود یک پژوهشی را به یادگار بگذارم تا مورد توجه و کاربرد همکاران قرار بگیرد در واقع طی این سال ها هیچ گاه یک بحث را به طور یکسان تدریس نکردم و سعی خود را بر ارائه متفاوت مطالب و خلاقیت در تدریس داشتم که به نوعی از خود دانش آموزان خط می گرفتم.
این معلم پرتلاش که فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ریاضی محض و ارشد آنالیز عددی است بر این باور است که اگر هر کاری با شور و اشتیاق انجام شود قطعا نتیجه آن مطلوب و لذت بخش تر بوده و مسیر حرکت و پیشرفت آن نیز هموارتر می شود.
ـ لطفا در زمینه روش ابداعی خود در تدریس بیشتر توضیح دهید؟
با مطالعه کتاب‌هایی در زمینه گام به گام تا مدرسه کیفی، پژوهش خود را با ۳۴ دانش آموز در پیش گرفتم به گونه ای که متوجه شدم با انجام کاردستی و دست ورزی توسط خود دانش آموزان، مطلب بیشتری در ذهن می ماند و در نتیجه یادگیری بهتری نیز صورت می گیرد به ویژه این مطلب در درس ریاضی صدق می کند چرا که این درس بازیکن می خواهد نه تماشاگر.
این پژوهشگر علمی ادامه داد: با حذف رقابت بین دانش آموزان و اختصاص زمان طولانی برای انجام فعالیت ها تا جایی که همه دانش آموزان به یک سطح رسیده و همه بتوانند سر فصل هایی را به صورت کارگاهی و همزمان پشت سر بگذارند و دقیق بدانند چه چیزی را باید یاد می گیرند درواقع طبق ارزیابی انجام شده روش هایی که به تغییر می انجامد بسیار تأثیر گذار تر بوده و برنامه ریزی طبق نواقص و آموزش تحمیلی نتیجه ای ندارد.
این معلم خلاق و پژوهشگر برتر کشوری که دانش آموزان خود را پیوسته با تکرار لفظ دخترانم خطاب می کرد سخن خود را اینگونه به پایان می رساند: به درستی تعلیم و تربیت ارزش تلاش بسیاری دارد اما آموزش تحمیلی نه درواقع با بازخورد صادقانه نتیجه کار بهتر و روشن تر است اگر یادگیرنده حس اطمینان و اعتماد به معلم داشته باشد قطعا یادگیری افزایش می یابد همچنین اگر بر اهمیت موضوع واقف باشد علاوه بر افزایش یادگیری مطلب مورد نظر ملکه ذهن او می‌شود.
یکی از مهم ترین نهادهای یک جامعه در مسیر پیشرفت و ترقی جامعه آموزش و پرورش است؛ آموزش و پرورشی که بسیار نیازمند ایده های خلاق و نوآورانه بوده خلاقیتی که می تواند در رشد و نمو و ساختن جامعه ای هر چه بهتر قدم فرسایی کند بر همین اساس معلمان ما باید تفکراتی خلاق و نو داشته باشند تا در کلاس درس و مدارس خود از آنها بهره ببرند و به تحصیل و یادگیری فراگیران کمک کنند.
گزارش از الهام پناهی فر
